W placówkach opiekuńczych i edukacyjnych coraz częściej wymagane są zaświadczenia wystawione przez pediatrę lub lekarza specjalistę. Na ogół dotyczą stanu zdrowia dziecka, ale też możliwości uczestnictwa np. w dodatkowych zajęciach sportowych. Pozostaje jednak pytanie, czy żłobek lub przedszkole mogą wymagać zaświadczenia od lekarza? Czy zaświadczenie do żłobka jest obligatoryjne? Odpowiadamy!
Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia po chorobie
Rodzajów zaświadczeń lekarskich wymaganych w placówkach jest wiele, ale na pierwszy plan wysuwa się dokument potwierdzający możliwość uczęszczania do żłobka lub przedszkola po przebytej chorobie. Nie istnieje żaden przepis, który nakłada na lekarzy obowiązek wystawiania takiego zaświadczenia. Co więcej, NFZ go nie finansuje, dlatego pediatrzy nie są skorzy do jego wypisania. Problem tkwi jednak nie tylko w pieniądzach. Jak podkreśla dr Agata Sławin, lekarka rodzinna i ekspert Porozumienia Zielonogórskiego, badanie lekarskie przeprowadzone w danym dniu nie daje żadnej gwarancji, że choroba nie rozwinie się w kolejnym. Takie zaświadczenie nie ma więc merytorycznego uzasadnienia.
W tym miejscu trzeba jednak zaznaczyć, że od tej reguły obowiązuje pewien wyjątek. Placówki samorządowe co do zasady nie mogą żądać zaświadczenia o możliwości uczęszczania dziecka na zajęcia. Jednakże w przypadku placówek prywatnych problem jest nieco bardziej złożony. Jeśli w umowie znajdzie się zapis dotyczący obowiązku przekładania zaświadczeń o stanie zdrowia po chorobie, rodzic ma obowiązek je dostarczać. Przy czym nie oznacza to, że lekarz pediatra będzie miał obowiązek jest wystawić. W takiej sytuacji na ogół nie pozostaje nic innego, jak wizyta w prywatnym gabinecie.
Zaświadczenie do żłobka – zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań
Kolejnym zaświadczeniem jest to, w którym lekarz stwierdza brak przeciwwskazań np. do uczęszczania do żłobka czy udziału w zawodach sportowych. Obowiązek jego dostarczenia wynika nie z przepisów krajowych, a regulaminów konkretnych jednostek. Czasami nawet nie istnieje żaden zapis regulaminowy, a organizator i tak wymaga zaświadczeń. Tyle tylko, że pediatrzy nie chcą ich wypisywać, ponieważ w wielu przypadkach stwierdzenie braku przeciwwskazań wykracza poza ich kompetencje. I oczywiście mają do tego pełne prawo.
Zaświadczenie do żłobka – zaświadczenie od alergologa
Alergie całoroczne i sezonowe wpływają nie tylko na zdrowie dziecka, ale też organizację pracy placówki, do której uczęszcza. Chodzi przede wszystkim o alergie pokarmowe, w których konieczne jest wykluczenie z diety jakiegoś składnika (np. nabiału). Żłobki i przedszkola nierzadko wymagają też zaświadczenia o alergii sezonowej na pyłki, wskutek której dziecko prezentuje objawy podobne do infekcyjnych. Tymczasem rodzice nie mają obowiązku dostarczać dokumentów wydanych przez alergologa, pediatrę czy dermatologa, a tym samym dyrektorzy placówek nie mają prawa ich wymagać. Istnieje natomiast obowiązek przekazania ważnych informacji dotyczących stanu zdrowia dziecka, ale można to zrobić np. poprzez formularz rekrutacyjny.
Co zrobić, gdy placówka żąda zaświadczenia od lekarza?
Placówki opiekuńcze i edukacyjne prowadzone przez samorządy co do zasady nie mają prawa żądać żadnego z powyższych zaświadczeń. Co możesz zrobić, jeśli mimo tego dyrekcja prosi o ich dostarczenie? Nie pozostaje nic innego, jak odmówić, powołując się na obowiązujące przepisy (a raczej brak takich, które nakazywałyby przedkładanie dokumentacji medycznej w żłobkach i przedszkolach). Na stronie https://nawigatorpacjenta.rpp.gov.pl/nawigator/zwolnienia-i-zaswiadczenia/zaswiadczenia-lekarskie/ znajdziesz też informacje na temat zaświadczeń, jakie może wystawić bezpłatnie lekarz.
W innej sytuacji są rodzice dzieci uczęszczających do placówek prywatnych. Zaświadczenie do żłobka może być w takim wypadku wymagane. Jeśli bowiem w umowie znajduje się stosowny zapis o konieczności przedkładania zaświadczeń, to podpisanie jej wiąże się z akceptacją warunków.
Powyższa treść ma charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowi porady prawnej, opinii prawnej i nie może być podstawą do samodzielnego podejmowania jakichkolwiek decyzji. Należy pamiętać, iż publikowane informacje nie odnoszą się do konkretnej sytuacji. Stosowanie danych przepisów prawnych może znacznie różnić się w zależności od konkretnego stanu faktycznego. Powyższa treść nie zastępuje profesjonalnych usług prawnych. Pomiędzy autorem niniejszej treści a jej odbiorcą nie powstaje relacja klient – radca prawny. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej, przed podjęciem jakiejkolwiek czynności lub działania, zapraszam do kontaktu telefonicznego lub mailowego.
Stan prawny na dzień: 25.08.2025 r.
