Rola świadków w procesie rozwodowym

Na ilustracji widoczna jest osoba ściągająca z palca obrączkę.

Zeznania świadków mogą być kluczowe w procesie rozwodowym, pomagając sądowi zrozumieć okoliczności ustania małżeństwa. Wybór odpowiednich osób, które złożą zeznania przed sądem, jest jednym z najistotniejszych elementów przygotowań do procesu rozwodowego. Świadkowie w sprawie rozwodowej – jaka jest ich rola i w jaki sposób powinni zostać dobrani.

Czy zawsze przy rozwodzie trzeba powoływać świadków?

Na wstępie odpowiem na pytanie, które często pada w kontekście rozwodu, a brzmi ono: czy będzie trzeba powołać świadków? Otóż nie każdy proces wymaga przesłuchania osób trzecich. Jeśli między małżonkami panuje zgoda co do zakończenia małżeństwa (i związanych z tym kwestii), wystąpiły przesłanki świadczące o całkowitym i zupełnym rozpadzie więzi małżeńskiej, a dodatkowo nie wystąpiły przesłanki negatywne (więcej informacji znajdziesz w tym artykule), sąd może orzec rozwód bez konieczności przesłuchania świadków. Natomiast w przypadku, gdy domagamy się rozwodu z orzeczeniem o winie, jedna ze stron nie zgadza się na rozwód lub istnieje podejrzenie co do zaistnienia przesłanek negatywnych, sąd będzie chciał wysłuchać zeznania osób trzecich.

Świadkowie w sprawie rozwodowej – kto może nim być?

Co do zasady świadkiem w sprawie rozwodowej może być każda osoba pełnoletnia. W przepisach wyszczególniono jednak pewne grupy osób, których nie można powołać do składania zeznań. Są to:

  • małoletni,
  • osoby chore psychicznie,
  • osoby związane tajemnicą zawodową.

Ponadto wstępni, zstępni, rodzeństwo i powinowaci w tej samej linii lub w tym samym stopniu mogą odmówić składania zeznań. W praktyce zdecydowana większość osób może więc złożyć zeznania w sprawie rozwodowej. Pytanie tylko, kogo właściwie powołać na świadka? Dobrze, by była to osoba, która posiada istotną wiedzę, a której zeznania mogą pomóc osiągnąć cel. Problemem w tej sytuacji może być ludzka mentalność, która nakazuje nie mieszać się w sprawy małżonków. Dla niektórych składanie zeznań może być kłopotliwe, zwłaszcza jeśli chodzi na przykład o wspólnych znajomych, z którymi oboje małżonków utrzymywało pozytywne relacje. Z formalnego punktu widzenia nie można odmówić składania zeznań przez wzgląd na obyczaje. Z drugiej strony, zeznania składane pod presją nie wnoszą wiele do sprawy, a nawet mogą obrócić się przeciwko stronie powołującej świadka.

Dziecko jako świadek w sprawie rozwodowej

Rodzice często zastanawiają się, czy mogą powołać swoje dziecko jako świadka w sprawie rozwodowej. Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Jeśli chodzi o dzieci pełnoletnie, to nie ma ku temu przeciwwskazań. Niemniej jednak znajdują się one w grupie uprawnionej do odmowy składania zeznań, dlatego trzeba liczyć się też z taką ewentualnością. Tymczasem dziecko małoletnie nie może zeznawać jako świadek w sprawie rozwodowej. Sąd może je wysłuchać, ale tylko w kwestiach dotyczących bezpośrednio, na przykład podziału opieki. Ponadto rodzice nie uczestniczą w wysłuchaniu – na miejscu obecni są jedynie sędzia i ewentualnie psycholog. 

Kochanek – świadek w sprawie rozwodowej

Zupełnie inaczej wygląda kwestia powołania kochanka/kochanki jako świadka w sprawie o rozwód.  Taka taktyka procesowa jest częsta w przypadku zdrady, którą małżonek pokrzywdzony stara się udowodnić. Kochanek nie ma prawa odmówić składania zeznań, a dodatkowo zobligowany jest mówić prawdę, dlatego jego powołanie może przynieść szereg korzyści. W tym miejscu warto też wspomnieć, że każdy, kogo powołamy na świadka, co do zasady ma obowiązek stawić się przed sądem.

Świadkowie w sprawie rozwodowej – przykładowe pytania

Małżonkowie często zastanawiają się, na jakie pytania będą odpowiadać powołani przez nich świadkowie. Nie jest tajemnicą, że wybierają konkretne osoby w nadziei na korzystne dla siebie rozwiązanie sprawy. Warto jednak przypomnieć, że w pierwszej kolejności pytania zadaje sąd. 

Żadna ze stron nie ma wpływu na ich brzmienie. Najczęściej jednak pytania dotyczą:

  • relacji łączącej małżonków,
  • przyczyn rozpadu związku małżeńskiego,
  • sprawowania opieki nad dziećmi,
  • problemów, z jakimi borykało się małżeństwo.

W dalszej kolejności świadkowie w sprawie rozwodowej odpowiadają na pytania zadawane przez strony postępowania. Korzystając z pomocy prawnika od rozwód, nie trzeba martwić się o strategię. Opracowaniem i zadawaniem pytań na sali sądowej zajmuje się profesjonalny pełnomocnik. Ukierunkowane są one tak, aby osiągnąć konkretne cele i korzyści.

Przykładowe pytania do świadków mogą brzmieć następująco:

  • czy druga strona podejmowała działania, by poprawić łączącą małżonków relację?
  • co Pan/Pani wie na temat zdrady, której dopuściła się druga strona?
  • jakie relacje łączą mojego klienta z dziećmi?
  • jakie jest zaangażowanie finansowe (mojego klienta) w prowadzenie domu?

Oczywiście, charakter pytań zależy w dużej mierze od przedmiotu sporu i charakteru sprawy. O tym. jak przebiega sprawa rozwodowa krok po kroku dowiesz się z tego artykułu.

Świadek w sprawie rozwodowej – podsumowanie

Świadkowie w sprawie rozwodowej mogą odgrywać znaczącą rolę, a jednocześnie w niektórych przypadkach w ogóle ich nie powołujemy. Wszystko zależy od charakteru sprawy, żądań wysuwanych przez małżonków oraz tego, czy udało im się osiągnąć kompromis w kwestiach związanych z rozwodem. Powoływanie świadków to złożony problem, dlatego warto skorzystać z pomocy prawnika od rozwodów. Wiedza, doświadczenie i indywidualne podejście pozwalają odpowiednio dobrać świadków, których zeznania mogą przyczynić się do osiągnięcia wyznaczonych celów.

Powyższa treść ma charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowi porady prawnej, opinii prawnej i nie może być podstawą do samodzielnego podejmowania jakichkolwiek decyzji. Należy pamiętać, iż  publikowane informacje nie odnoszą się do konkretnej sytuacji. Stosowanie danych przepisów prawnych może znacznie różnić się w zależności od konkretnego stanu faktycznego. Powyższa treść nie zastępuje profesjonalnych usług prawnych. Pomiędzy autorem niniejszej treści a jej odbiorcą nie powstaje relacja klient – radca prawny. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej, przed podjęciem jakiejkolwiek czynności lub działania, zapraszam do kontaktu telefonicznego lub mailowego.

Stan prawny na dzień: 15.01.2025 r.