O tym pamiętaj, rozliczając roczny PIT!

Zdjęcie przedstawia PIT 2025.

Na rozliczenie PIT za 2024 rok mamy jeszcze prawie 2 miesiące. Wydaje się, że czasu jest sporo, a praca będzie łatwiejsza dzięki programowi Twój e-PIT. O ile jednak znajdziemy w nim dane finansowe dotyczące dochodów, o tyle ulgi musimy wpisać samodzielnie. I już na tym etapie pojawiają się pewne problemy. Sprawdź, jakich błędów nie popełniać, wypełniając roczny PIT 2025.

Ulga prorodzinna – sprawdź dochody własne i…dzieci

Ulga prorodzinna, inaczej na dziecko, nie bez powodu znalazła się na celowniku skarbówki. W 2024 roku skorzystało z niej 4,7 mln osób, ale – jak się okazuje – nie każdy miał do niej prawo. Ulga prorodzinna jest limitowana, jeśli:

  • roczny dochód rodzica przekroczy 56 000 zł lub 112 000 zł dla małżeństw – limit ten dotyczy jedynaków, a po jego przekroczeniu rodzic nie ma prawa do ulgi prorodzinnej,
  • roczny dochód dziecka przekroczy 21 371,52 zł – wtedy rodzic traci prawo do ulgi na to dziecko.

W drugim przypadku warto zwrócić uwagę na to, że dziecko osiągające dochody powyżej ustawowego limitu niejako “wypada” z rodziny na potrzeby ulgi podatkowej. Zasada ta dotyczy nie tylko ulgi prorodzinnej, ale również dla rodzin wielodzietnych. Najlepiej zobrazować ten problem na przykładach.

Przykład 1

Mikołaj, 17-letni syn Bartosza i Anety w 2024 roku zarobił 25 000 zł. Dochód jego rodziców wynosił natomiast 150 000 zł. Mają oni jeszcze jedno dziecko, 11-letnią córkę, która nie osiąga żadnych dochodów. Na potrzeby ulgi podatkowej córka traktowana jest jak jedynak, a to oznacza, że rodzice nie mają prawo do ulgi na nią, ponieważ przekroczyli roczny limit dochodowy.

Przykład 2

Joanna i Marek mają czwórkę dzieci i dotychczas korzystali z ulgi dla rodzin wielodzietnych (ulga 4+). W 2024 roku ich najstarsza córka, 20-letnia studentka, osiągnęła dochody w wysokości 24 000 zł. Małżonkowie nie mogą więc skorzystać z ulgi 4+, wciąż mają natomiast do ulgi prorodzinnej za trójkę pozostałych dzieci.

Zweryfikuj status samotnego rodzica – PIT 2025

Osoba samotnie wychowująca dziecko to z definicji podatnik, który samotnie troszczy się o byt materialny i emocjonalny dziecka. Tyle, jeśli chodzi o teorię. A teraz praktyka. Samotny rodzic to w mniemaniu organów skarbowych złożona instytucja. W niektórych przypadkach sytuacja wydaje się jasna – samotny rodzic mieszka sam z dzieckiem, z którym drugi z rodziców nie utrzymuje kontaktu. Tyle tylko, że najczęściej mamy do czynienia ze znacznie bardziej złożonym problemem. Rodzicem samotnie wychowującym NIE jest osoba, która:

  • wychowuje dziecko wspólnie z partnerem (ojcem dziecka),
  • sprawuje nad dzieckiem opiekę naprzemienną,
  • jest po rozwodzie, a drugi rodzic płaci alimenty na dziecko i pozostaje z nim w stałym kontakcie.

Organy podatkowe nieco przychylniej patrzą w stronę podatników, którzy po rozwodzie nie otrzymują alimentów na dziecko (pomimo, iż są one zasądzone), a drugi rodzic odmawia kontaktów z dzieckiem. Taki stan rzeczy trzeba jednak w razie kontroli udowodnić. Ponadto orzecznictwo jest przychylne rodzicom, którzy mieszkają ze swoimi rodzicami (czyli dziadkami dziecka), uważając, że nie są oni odpowiedzialni za wychowanie, a ich obowiązkiem nie jest łożenie na dziecko. Podobnie w przypadku zamieszkiwania z partnerem, który nie jest ojcem dziecka. Co do zasady nie ma on obowiązku utrzymywania go ani dbania o jego rozwój emocjonalny. 

Trzeba jednak pamiętać, że powyższa definicja samotnego rodzica wywodzi się w dużej mierze z indywidualnych interpretacji podatkowych. Dlatego w razie wątpliwości warto o nią wystąpić. 

Udokumentuj prawo do ulgi – PIT 2025

Bez względu na to, z jakiej ulgi podatkowej chcesz skorzystać, musisz posiadać dokumenty potwierdzające prawo do niej. Najmniej problemów sprawia ulga prorodzinna, ale gdy chcesz odliczyć przekazane darowizny, wydatki związane z zakupem leków czy termomodernizacją domu, musisz zgromadzić stosowne dowody. Każda ulga rządzi się swoimi prawami, a szczegółowe informacje znajdziesz na stronie Ministerstwa Finansów. Jest to swoiste kompendium wiedzy dla podatników. Rozliczając roczny PIT, nie musisz przedstawiać żadnych dokumentów potwierdzających prawo do ulgi. Ale już na tym etapie powinieneś je posiadać, gdyż w razie czynności sprawdzających musisz przedstawić je urzędnikom.

Rozlicz się ze wszystkich dochodów

Deklaracja PIT to taki dokument, w którym sumujesz swoje dochody z danego roku. Pamiętaj, aby uwzględnić wszystkie, a nie tylko pochodzące z jednego źródła. Dotyczy to zwłaszcza osób podejmujących prace dorywcze. Płatnik, czyli podmiot odprowadzający zaliczkę na podatek dochodowy, w większości przypadków ma obowiązek przekazać Ci PIT-11, na podstawie którego wypełniasz deklarację. Jeśli tego nie zrobi, skontaktuj się z nim.

W rocznym PIT rozliczasz także dochody z działalności nierejestrowanej. Nie musisz wpłacać zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku, ale masz obowiązek rozliczyć się ze skarbówką po jego zakończeniu. 

Rozliczając dochody z różnych źródeł najczęściej nie musisz składać odrębnych formularzy. Wyjątek dotyczy przychodów z najmu opodatkowanych ryczałtowo (wtedy dodatkowo składasz PIT-28) i dochodów kapitałowych (PIT-38).

Nierozliczenie PIT w terminie

Na rozliczenie PIT masz czas do 30 kwietnia 2025 roku. Co natomiast w sytuacji, gdy się spóźnisz? Jeśli chodzi o osoby uzyskujące dochody rozliczane przez płatników (umowa o pracę, umowa zlecenie), to co do zasady nie ma takiej możliwości. Pracodawca przekazuje dane do skarbówki, które następnie zostają wprowadzone do systemu Twój e-PIT. Nawet, jeśli zapomnisz się rozliczyć, deklaracja zostanie zatwierdzona automatycznie. Pamiętaj jednak, że w ten wyzbywasz się prawa do ulg, które trzeba wprowadzić samodzielnie. 

W innej sytuacji są przedsiębiorcy. Oni również w systemie Twój e-PIT znajdą wstępnie przygotowane deklaracje, jednak muszą uzupełnić je o następujące dane:

  • przychody,
  • koszty uzyskania przychodów,
  • kwoty należnych zaliczek na podatek,
  • składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
  • ulgi i odliczenia.

Jeśli tego nie zrobią, nie złożą w terminie pełnej deklaracji.

Rozliczenie PIT, choć wydaje się prostym zadaniem, może nieść za sobą wiele problemów. Dotyczą one zwłaszcza osób korzystających z ulg podatkowych i o skomplikowanej sytuacji podatkowej. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy doradcy podatkowego, który pomoże wypełnić deklarację.

Powyższa treść ma charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowi porady prawnej, opinii prawnej i nie może być podstawą do samodzielnego podejmowania jakichkolwiek decyzji. Należy pamiętać, iż publikowane informacje nie odnoszą się do konkretnej sytuacji. Stosowanie danych przepisów prawnych może znacznie różnić się w zależności od konkretnego stanu faktycznego. Powyższa treść nie zastępuje profesjonalnych usług prawnych. Pomiędzy autorem niniejszej treści a jej odbiorcą nie powstaje relacja klient – radca prawny. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej, przed podjęciem jakiejkolwiek czynności lub działania, zapraszam do kontaktu telefonicznego lub mailowego.

Stan prawny na dzień: 04.03.2025 r.