Zatory płatnicze to problem, z którym spotyka się aż 90% przedsiębiorców. Kontrahenci regulują zobowiązania z dużym opóźnieniem lub nie robią tego wcale, co skutkuje utratą płynności finansowej. Statystycznie masz jedynie 10% szans na to, by otrzymać płatność w terminie. Nie musisz jednak akceptować opóźnień – kluczem do sukcesu jest efektywna windykacja należności.

Na czym polega windykacja należności?

Windykacja należności to podejmowanie określonych czynności prawnych, które mają na celu wyegzekwowania płatności od dłużnika. Innymi słowy, dążymy do tego, by kontrahent uiścił płatność w jak najkrótszym czasie. Windykację można rozpocząć już kolejnego dnia po upływie terminu płatności, co robią firmy z doskonale funkcjonującą polityką kredytowania. Częściej jednak odwlekamy nawiązanie kontaktu z dłużnikiem, chcąc dać mu czas na spłatę zobowiązania. Jest to błąd, ponieważ po upływie terminu przedawnienia nie będziemy mogli ubiegać się o zapłatę.

Rodzaje windykacji należności

Windykacja nie jest pojęciem jednolitym – można podzielić ją według dwóch kryteriów. Pierwsze odnosi się do sposobu egzekucji długu. Na tym tle wyróżniamy windykację miękką i twardą. Windykacja miękka to łagodna forma dochodzenia należności, polegająca na przykład na wysyłaniu przypomnień o płatności. W tej kategorii mieści się też wystosowanie przedsądowego wezwania do zapłaty. Jeśli podejmowane działania nie przynoszą efektu, przechodzimy do windykacji twardej, która ma swój finał na sali sądowej. Drugim kryterium podziału są etapy postępowania. I tak kolejno mamy do czynienia z:

• windykacją polubowną – jej celem jest nawiązanie kontaktu i negocjowanie terminu spłaty długu,
• windykację sądową – jeśli windykacja polubowna nie przynosi efektów, sprawę można skierować do sądu,
• windykacja komornicza – prowadzona jest przez komornika na podstawie odpowiedniego orzeczenia sądu.

Dlaczego polubowna windykacja należności jest tak ważna?

Przedsiębiorcy, którzy borykają się z poważnymi zatorami płatniczymi, najczęściej od razu chcą dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Tymczasem taka możliwość zaistnieje dopiero wtedy, gdy wyczerpiemy środki windykacji polubownej. Ustawodawca nakazuje bowiem podjęcie próby polubownego rozwiązania sporu, w tym przypadku egzekwowania płatności. Musimy więc wykazać, że dochodziliśmy należności na drodze pozasądowej, na przykład poprzez przypominanie o istnieniu długu czy wystosowanie przedsądowego wezwania do zapłaty. Kluczowa jest też chęć współpracy ze strony dłużnika. Jeśli jej nie wykazuje, mamy podstawy przypuszczać, iż w ogóle nie zamierza on spłacić długu. Tego jednak nie dowiemy się bez windykacji polubownej.

Windykacja należności krok po kroku

Windykacją należności może zająć się tak naprawdę każdy, jednak trzeba wiedzieć, jak to robić. Słowem klucz jest tutaj efektywność – ostatecznie każdemu zależy na tym, aby jak najszybciej odzyskać pieniądze. Egzekwowanie należności krok po kroku przebiega następująco:

• w pierwszej kolejności należy wystosować do kontrahenta pismo z przypomnieniem o obowiązku uregulowania płatności. Można to zrobić nawet dzień po upływie terminu oznaczonego w umowie lub na fakturze. Takich przypomnień warto wysłać kilka w pewnym odstępie czasowym, na przykład co 2-3 dni,
• jeśli kontrahent wykazuje chęć współpracy, należy wysłuchać jego argumentów i rozważyć rozłożenie płatności na raty. Takie rozwiązanie nie wydaje się korzystne, ale może okazać się najszybszym sposobem, by otrzymać swoje pieniądze,
• sprawa, w której kontrahent nie wykazuje chęci współpracy, powinna zostać skierowana na drogę sądową. Sąd, po zapoznaniu się z dokumentami i zeznaniami stron, wyda stosowne orzeczenie (nakaz zapłaty bądź wyrok),
• na mocy wydanego przez sąd prawomocnego orzeczenia komornik prowadzi egzekucję z majątku dłużnika.

Kto może odzyskać zaległe pieniądze?

Prawo egzekwowania należności z majątku dłużnika przysługuje wyłącznie komornikowi. Nie działa on jednak samowolnie, a jedynie na podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego (nakazu zapłaty bądź wyroku). Jeśli chcemy odzyskać pieniądze, a kontrahent nie planuje oddać ich polubownie, sprawa ma swój finał na drodze sądowej. W takim przypadku jej pominięcie nie będzie możliwe. 

Dlaczego warto skorzystać z pomocy prawnika?

Jak wspomniano wyżej, windykacją należności może zająć się praktycznie każdy. Ponadto jedynie komornik dochodzi zapłaty poprzez egzekucję majątku dłużnika. Jaką więc rolę w całej procedurze odgrywa prawnik? Jest to osoba, która umiejętnie przygotowuje stosowne pisma oraz działa w imieniu klienta. W wielu przypadkach kontrahent, który otrzyma przypomnienie o płatności podpisane przez adwokata lub radcę prawnego, decyduje się uregulować należność jak najszybciej w obawie przed konsekwencjami prawnymi. Jeśli windykacja polubowna nie przynosi oczekiwanych efektów, prawnik wystosuje pozew przeciwko dłużnikowi. W sądzie będzie reprezentował klienta, zabezpieczając jego interesy. Kompetencje prawnika są znacznie szersze niż pracowników firm windykacyjnych, dlatego warto korzystać z jego wiedzy, doświadczenia i wsparcia. 

Zaległe płatności? Pamiętaj o terminie przedawnienia!

W kontekście zaległych płatności nie sposób nie wspomnieć o terminie przedawnienia. Jest to data końcowa, w której można domagać się płatności. Po upływie terminu przedawnienia jakiekolwiek działania windykacyjne będą nieskuteczne. Termin przedawnienia w stosunku do faktur najczęściej wynosi 2 lata (umowa sprzedaży, umowa o dzieło), natomiast roszczenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przedawniają się po upływie 3 lat. Jeśli termin przedawnienia zbliża się nieuchronnie, nie czekaj – skontaktuj się z prawnikiem, który oceni, jakie kroki można podjąć, by odzyskać pieniądze. 

Powyższa treść ma charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowi porady prawnej, opinii prawnej i nie może być podstawą do samodzielnego podejmowania jakichkolwiek decyzji. Należy pamiętać, iż  publikowane informacje nie odnoszą się do konkretnej sytuacji. Stosowanie danych przepisów prawnych może znacznie różnić się w zależności od konkretnego stanu faktycznego. Powyższa treść nie zastępuje profesjonalnych usług prawnych. Pomiędzy autorem niniejszej treści a jej odbiorcą nie powstaje relacja klient – radca prawny. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej, przed podjęciem jakiejkolwiek czynności lub działania, zapraszam do kontaktu telefonicznego lub mailowego.

Stan prawny na dzień: 30.12.2024 r.